પહેલગામ આતંકવાદી હુમલા બાદ, ભારત સરકારે દેશમાં હાજર તમામ પાકિસ્તાની નાગરિકોના વિઝા રદ કરી દીધા છે. પાકિસ્તાની નાગરિકોને ભારત છોડી દેવાનું કહેવામાં આવ્યું છે. દરમિયાન, સુપ્રીમ કોર્ટે હાલમાં ભારતમાં રહેતા 6 કથિત પાકિસ્તાની નાગરિકોને પાછા મોકલવા પર રોક લગાવી દીધી છે. અરજદારોનો દલીલ છે કે તેમની પાસે માન્ય ભારતીય પાસપોર્ટ છે. સુપ્રીમ કોર્ટે અરજદારોને યોગ્ય અધિકારી સમક્ષ તેમની માંગણી રજૂ કરવા જણાવ્યું છે. ચાલો આ બાબત વિશે બધું જાણીએ
કોર્ટમાં શું દલીલ આપવામાં આવી?
અરજદારના વકીલ નંદ કિશોરે કહ્યું કે આ એક ચોંકાવનારો કેસ છે. અમને સરહદ પર અટકાયતમાં લેવામાં આવ્યા છે. અમે ભારતીય નાગરિક છીએ, અમારી પાસે ભારતીય પાસપોર્ટ છે, આધાર કાર્ડ છે. મારા પરિવારને ગાડીમાં બેસાડીને વાઘા બોર્ડર પર લઈ જવામાં આવ્યા. આપણે ભારતીય નાગરિક છીએ, જ્યારે આપણે દેશમાંથી બહાર ફેંકાઈ જવાની અણી પર છીએ. અમને અહીંથી જવા માટે નોટિસ આપવામાં આવી હતી. કુલ ૬ લોકો છે – બે દીકરા બેંગ્લોરમાં કામ કરે છે. માતા, પિતા, બહેન, બીજો ભાઈ, અમારી પાસે વિદેશ મંત્રાલય દ્વારા જારી કરાયેલા પાસપોર્ટ છે. તે જ સમયે, સોલિસિટર જનરલે કહ્યું કે આ લોકોએ સંબંધિત અધિકારીઓ પાસે જવું જોઈએ.
કથિત પાકિસ્તાની નાગરિકો ક્યાંના છે?
અરજદાર અહમદ તારિક બટ્ટના પિતા, તારિક મશ્કૂર બટ્ટ, પાકિસ્તાન અધિકૃત કાશ્મીરના મીરપુરના રહેવાસી છે. તેમની માતા નુસરત બટ્ટનો જન્મ શ્રીનગરમાં થયો હતો. અરજી મુજબ, તારિક ભટ ૧૯૯૭ સુધી પાકિસ્તાન અધિકૃત કાશ્મીરના મીરપુરમાં રહેતા હતા. ત્યારબાદ ૨૦૦૦માં આખો પરિવાર સરહદ પાર કરીને શ્રીનગર આવ્યો. તે ઘણા વર્ષો સુધી કાશ્મીર ખીણમાં રહ્યો. હાલમાં, તે બેંગ્લોરમાં રહે છે. દરમિયાન, તેમણે કેરળના કોઝિકોડ સ્થિત ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ મેનેજમેન્ટ (IIM)માંથી સ્નાતકની ડિગ્રી પૂર્ણ કરી. તે કેટલાક વર્ષોથી બેંગ્લોરમાં એક આઈટી કંપનીમાં કામ કરે છે. તેમણે પોતાની અરજીમાં એમ પણ લખ્યું છે કે તેમની અને તેમના પરિવાર પાસે ભારતીય પાસપોર્ટ અને આધાર કાર્ડ છે. તેમના પરિવારમાં બહેન આયેશા તારિક, ભાઈઓ અબુબકર તારિક અને ઉમર તારિક બટ્ટનો સમાવેશ થાય છે. અરજી મુજબ, તારિક ભટ્ટ મીરપુરમાં રહેતા હતા. પરંતુ પાસપોર્ટમાં જન્મ સ્થળ શ્રીનગર છે.
કોર્ટે શું કહ્યું?
વકીલ અને અરજદારની દલીલો સાંભળ્યા પછી, ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંતની આગેવાની હેઠળની સુપ્રીમ કોર્ટની બેન્ચે સરકારી અધિકારીઓને પરિવારના સભ્યોની ભારતીય નાગરિકતાની માન્યતા અંગેના દસ્તાવેજોની તપાસ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો. કોર્ટે કહ્યું છે કે સરકારી અધિકારીઓ દ્વારા યોગ્ય નિર્ણય ન લેવાય ત્યાં સુધી પરિવાર સામે કોઈ દંડાત્મક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે નહીં. આ ઉપરાંત, કોર્ટે અરજદારને નિર્દેશ આપ્યો કે જ્યાં સુધી સરકારી અધિકારીઓ દ્વારા યોગ્ય નિર્ણય લેવામાં ન આવે ત્યાં સુધી પરિવાર સામે કોઈ દંડાત્મક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે નહીં. બેન્ચે અરજદારોને સરકારના નિર્ણયથી અસંતુષ્ટ હોય તો જમ્મુ-કાશ્મીર અને લદ્દાખ હાઈકોર્ટમાં અપીલ કરવાની સ્વતંત્રતા પણ આપી હતી.
