ઈઝરાયેલે હમાસના ટોચના નેતા યાહ્યા સિનવરની હત્યા કરી નાખી છે. ઈઝરાયેલનો આરોપ છે કે યાહ્યા સિનવારે ગયા વર્ષે 7 ઓક્ટોબરે થયેલા હુમલાનું સમગ્ર કાવતરું ઘડ્યું હતું અને તે માસ્ટરમાઇન્ડ હતો. હવે ઈઝરાયેલે 61 વર્ષના યાહ્યા સિનવારને ખતમ કરીને મોટી સફળતાનો દાવો કર્યો છે. દરમિયાન હવે હમાસનું નેતૃત્વ કોણ કરશે તેની ચર્ચાઓ શરૂ થઈ ગઈ છે. યાહ્યા સિનવારે છેલ્લા બે દાયકામાં હમાસને મજબૂત બનાવ્યું હતું અને તે ઈરાનની ખૂબ નજીક હતો. આવી સ્થિતિમાં તેમના સ્થાને કોણ નેતૃત્વ કરી શકશે તેની શોધ ચાલી રહી છે. હાલમાં આ માટે કેટલાક નામો ચર્ચામાં છે.
કોણ છે મહમૂદ અલ-જહર?
યાહ્યા સિનવારની જગ્યાએ મહમૂદ અલ-ઝાહરનું નામ પણ ચર્ચામાં છે. તે હમાસનો સ્થાપક સભ્ય હતો. તેમને સિનવાર કરતાં વધુ કટ્ટરવાદી માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તે હમાસના વિચારધારા છે, જે એક તરફ ઇઝરાયેલ સાથે સશસ્ત્ર સંઘર્ષની વાત કરે છે અને બીજી તરફ ગાઝામાં શાસનને લગતી નીતિઓ પણ નક્કી કરે છે. તેઓ 2006માં ગાઝામાં બનેલી હમાસ સરકારના વિદેશ મંત્રી રહી ચૂક્યા છે. તે ચૂંટણી જીતમાં જાહરની મહત્વની ભૂમિકા હોવાનું કહેવાય છે.
યાહ્યાનો ભાઈ મોહમ્મદ સિનવર પણ રેસમાં છે
યાહ્યા સિનવારના ભાઈ મોહમ્મદ સિનવાર પણ તેમની જગ્યા લેવાની રેસમાં છે. પોતાના ભાઈની જેમ તે પણ લાંબા સમયથી હમાસ સેનામાં સક્રિય છે. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે તે પણ પોતાના ભાઈ યાહ્યાની જેમ કટ્ટરપંથી છે. અમેરિકાએ પણ તેના હમાસની કમાન સંભાળવા અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. અમેરિકાનું કહેવું છે કે જો મોહમ્મદ સિનવર નેતા બનશે તો શાંતિ મંત્રણા મુશ્કેલ બની જશે. મોહમ્મદ સિનવરની ખાસિયત એ છે કે તે પોતાની જાતને ચર્ચાઓથી દૂર રાખે છે. ઇઝરાયલે પણ તેને ઘણી વખત મારવાનો પ્રયાસ કર્યો, પરંતુ તે દરેક વખતે બચી ગયો.
મુસા અબુ મારઝૂકનું નામ પણ ચર્ચામાં છે
મુસા અબુ મારઝૂક પણ હમાસનું નેતૃત્વ સંભાળવાની રેસમાં છે. તેઓ હમાસના પોલિટિકલ બ્યુરોના વરિષ્ઠ સભ્ય છે. તેણે 1980માં પેલેસ્ટાઈનમાં સક્રિય મુસ્લિમ બ્રધરહુડથી અલગ થઈને હમાસની રચના કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. તે હમાસની નાણાકીય બાબતોને સંભાળતો હોવાનું કહેવાય છે.
ખલીલ અલ-હૈયાનું નામ પણ રેસમાં છે
કતારમાં બેઠેલા ખલીલ અલ-હૈયા પણ આ રેસમાં છે. એવી ચર્ચા છે કે તેણે ઇઝરાયેલ સાથે યુદ્ધવિરામની ચર્ચામાં ભાગ લીધો હતો. તેને બહુ કટ્ટરપંથી માનવામાં આવતો નથી. આવી સ્થિતિમાં જો હમાસ ઇઝરાયેલ સાથે યુદ્ધ રોકવા માટે વાતચીત કરવા ઇચ્છુક છે તો અલ-હૈયાને પણ કમાન્ડ આપવા પર ચર્ચા થઇ શકે છે. ખલીલ અલ-હૈયા પર પણ 2007માં ઈઝરાયેલ દ્વારા હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો, જેમાં તેનો આખો પરિવાર નાશ પામ્યો હતો. પરંતુ તે નાસી છૂટ્યો હતો.
