ISRO માટે 2025 ખૂબ જ ખાસ રહેશે. આગામી 6 મહિનામાં ISRO એક પછી એક મોટા મિશન લોન્ચ કરવા જઈ રહ્યું છે. આમાં સૌથી વધુ ચર્ચા ગગનયાન મિશન અને ભારત-અમેરિકાનો અત્યાર સુધીનો સૌથી મોંઘો સંયુક્ત ઉપગ્રહ NISAR છે. પણ વાર્તા અહીં પૂરી નથી થતી. તમારા ફોનથી સીધા જ સ્પેસ કોલ કરવાનું ટૂંક સમયમાં શક્ય બનશે.
ઈસરો ફેબ્રુઆરી-માર્ચ 2025માં અમેરિકન કોમ્યુનિકેશન સેટેલાઇટ લોન્ચ કરશે. તેની મદદથી, તમારો સ્માર્ટફોન સ્પેસ સાથે સીધો કનેક્ટ કરીને કૉલ કરવા અને ઇન્ટરનેટનો ઉપયોગ કરી શકશે. ખાસ વાત એ છે કે આ માટે કોઈ ખાસ હેન્ડસેટ કે ટર્મિનલની જરૂર પડશે નહીં. આ સંપૂર્ણ રીતે વ્યાપારી પ્રક્ષેપણ હશે, જે ઈસરોની વ્યાપારી શાખા ન્યૂ સ્પેસ ઈન્ડિયા લિમિટેડ (NSIL) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવશે.
આ મિશન શું છે?
ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) અમેરિકાની AST SpaceMobile કંપનીનો ઉપગ્રહ લોન્ચ કરશે. આ મિશન એક ખાસ ટેક્નોલોજી પર આધારિત છે જે મોબાઈલ ફોનને સીધા સેટેલાઈટ્સ સાથે કનેક્ટ કરવાની ક્ષમતા આપશે. આ પહેલીવાર છે જ્યારે કોઈ અમેરિકન કંપની ભારતમાંથી વિશાળ કોમ્યુનિકેશન સેટેલાઇટ લોન્ચ કરી રહી છે. ભારતે અત્યાર સુધી અમેરિકન કંપનીઓના માત્ર નાના સેટેલાઇટ લોન્ચ કર્યા છે.
યાના દરેક ખૂણે મોબાઈલ નેટવર્ક ઉપલબ્ધ કરાવવાનો છે, પછી ભલે તે પહાડોમાં હોય, જંગલોમાં હોય કે સમુદ્રની વચ્ચે હોય. હવે મોબાઈલ ટાવર વગર પણ કોલ અને ઈન્ટરનેટ સેવા મળશે. આ એવા ક્ષેત્રો માટે ક્રાંતિકારી સાબિત થશે જ્યાં નેટવર્ક કવરેજ એક મોટો પડકાર છે.
આ સિસ્ટમ કેવી રીતે કામ કરશે?
આ એક મોટો અને અદ્યતન ઉપગ્રહ છે, જે ડાયરેક્ટ-ટુ-સેલ ટેક્નોલોજી પર તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. આ ઉપગ્રહ ફોન પર સીધા જ સિગ્નલ મોકલશે, જેથી મોબાઈલ કોઈપણ મધ્યવર્તી ટાવર કે નેટવર્ક વગર કામ કરશે. એટલે કે તમારો સ્માર્ટફોન સીધો જ સ્પેસ સાથે કનેક્ટ થઈ જશે. આ મિશન ISRO માટે બીજી સિદ્ધિ છે, જે આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મિશનમાં ભારતની ભૂમિકાને વધુ મજબૂત બનાવે છે.
એન્ટેના અડધા ફૂટબોલ મેદાનની બરાબર હશે.
આ સેટેલાઇટનો એન્ટેના અંદાજે 64 ચોરસ મીટરનો હશે, જે અડધા ફૂટબોલ મેદાનના કદ જેટલો છે. તેનું વજન આશરે 6000 કિલો હશે અને તેને ભારતના શ્રીહરિકોટાથી ISROના LVM-3 રોકેટ (બાહુબલી) દ્વારા નીચી ભ્રમણકક્ષામાં મૂકવામાં આવશે.
આ પ્રક્ષેપણ ISRO માટે એક મોટી સિદ્ધિ છે કારણ કે તેનાથી ભારતના રોકેટ અને લોન્ચ સિસ્ટમ પર અમેરિકન કંપનીઓનો વિશ્વાસ વધશે. અગાઉ, LVM-3 એ OneWeb સેટેલાઇટ નક્ષત્રને બે વાર સફળતાપૂર્વક લોન્ચ કર્યું છે.
તેના ફાયદા શું થશે?
- વિશ્વવ્યાપી નેટવર્ક કવરેજ: હવે નેટવર્ક દૂરના વિસ્તારોમાં પણ ઉપલબ્ધ થશે.
- આપત્તિ વ્યવસ્થાપનમાં મદદઃ પૂર, ભૂકંપ કે કોઈપણ આપત્તિ સમયે જ્યારે મોબાઈલ ટાવર કામ ન કરતા હોય ત્યારે આ ટેક્નોલોજી અત્યંત ઉપયોગી સાબિત થશે.
- સસ્તું અને સુલભ નેટવર્કઃ મોબાઈલ નેટવર્ક કંપનીઓના ખર્ચમાં ઘટાડો થશે, જેનો સીધો ફાયદો ગ્રાહકોને થશે.
કંપનીનું કહેવું છે કે સેવાનો ઉપયોગ કરવા માટે (સ્પેસમાંથી ડાયરેક્ટ કોલ), સર્વિસ પ્રોવાઈડર્સ (એરટેલ, વોડાફોન જેવી મોબાઈલ નેટવર્ક પૂરી પાડતી કંપનીઓ) બદલવાની કોઈને જરૂર રહેશે નહીં. આ માટે અમે વિશ્વભરના મોબાઈલ નેટવર્ક ઓપરેટરો સાથે કામ કરી રહ્યા છીએ.
