મહારાષ્ટ્ર સરકારે રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ (NEP) 2020 હેઠળ ધોરણ 1 થી 5 સુધી મરાઠી અને અંગ્રેજી માધ્યમની શાળાઓમાં હિન્દી ફરજિયાત બનાવી દીધી છે. પરંતુ, આ નિર્ણયથી ભાષાના સન્માન સંબંધિત ચર્ચા ફરી ગરમ થઈ ગઈ છે.
શિવસેના-યુબીટી સાંસદ સંજય રાઉતે આ નિર્ણયનો વિરોધ કર્યો છે. તેમનું કહેવું છે કે મરાઠી સત્તાવાર ભાષા છે અને અહીં હિન્દી ભાષા શીખવવાની કોઈ જરૂર નથી. તેમણે કહ્યું, “ફડણવીસ ભાષાનું રાજકારણ કરવા માંગે છે. અહીંની સત્તાવાર ભાષા મરાઠી છે, પહેલા મરાઠીને સંપૂર્ણપણે ફરજિયાત બનાવો. નોકરીઓ, ઉદ્યોગો અને વ્યવસાયમાં મરાઠી ભાષાને માન મળવું જોઈએ.”
સૌથી મોટો હિન્દી ફિલ્મ ઉદ્યોગ અહીં છે – સંજય રાઉત
રાઉતે કહ્યું કે હિન્દી ફિલ્મ ઉદ્યોગ મુંબઈમાં છે, આપણે બધા હિન્દી ગીતો ગાઈએ છીએ, છતાં તમે અમને હિન્દી શીખવવા આવ્યા છો? તેમણે પ્રશ્ન ઉઠાવ્યો કે જ્યાં પણ હિન્દીની જરૂર છે, જેમ કે તમિલનાડુ, કેરળ, આંધ્રપ્રદેશ કે ઉત્તર-પૂર્વમાં, ત્યાં કરો, પરંતુ મહારાષ્ટ્રમાં, પહેલા મરાઠી વિશે વાત થવી જોઈએ.
તેમણે ભાજપના નેતાઓ પર મરાઠી ભાષાની અવગણના કરવાનો આરોપ લગાવ્યો અને પૂછ્યું, “ઘાટકોપરની ભાષા ગુજરાતી હોવાનું કહેનારા ભાજપના નેતા સામે શું કાર્યવાહી કરવામાં આવી? પહેલા મહારાષ્ટ્રની દરેક શાળામાં મરાઠી ફરજિયાત બનાવવી જોઈએ, ફક્ત કાગળ પર નહીં, તેને જમીન પર લાગુ કરો.”
વિદ્યાર્થીઓ પર હિન્દી ભાષાનું દબાણ ન કરવું જોઈએ – સંજય રાઉત
હિન્દી અંગે તેમણે કહ્યું કે દેશમાં હિન્દી પ્રત્યે પ્રેમ છે, પરંતુ તેને અભ્યાસક્રમમાં બળજબરીથી લાદવી જોઈએ નહીં. પીએમ નરેન્દ્ર મોદી અને અમિત શાહ અંગ્રેજી નથી જાણતા, એનો અર્થ એ નથી કે દરેકને હિન્દી શીખવવી જોઈએ.
સંજય રાઉતે રાજ ઠાકરે વિશે શું કહ્યું?
રાજ ઠાકરે પર પ્રહાર કરતા સંજય રાઉતે કહ્યું, “તમે બાળા સાહેબની ભાષાની નકલ કરી રહ્યા છો. દેવેન્દ્ર ફડણવીસ અને એકનાથ શિંદે તમને નગ્ન કરી રહ્યા છે અને તમે કપડાં બદલી રહ્યા છો. આ કોઈપણ પક્ષ માટે સારું નથી.”
રાઉતે એમ પણ ઉમેર્યું કે વિદર્ભ અને મરાઠવાડામાં લોકો હિન્દી બોલે છે, પરંતુ તેનો અર્થ એ નથી કે સમગ્ર મહારાષ્ટ્ર પર હિન્દી લાદવી જોઈએ. તેમણે કહ્યું, “આપણે યુપી-બિહારના લોકોને હિન્દી શીખવી શકીએ છીએ, આપણી હિન્દી બીજા કોઈથી ઓછી નથી.”
આ સમગ્ર વિવાદે ફરી એકવાર સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે મહારાષ્ટ્રમાં ભાષા ફક્ત વાતચીતનું માધ્યમ નથી પણ ઓળખનું પ્રતીક પણ છે.
