દિલ્હીની યમુના નદીની સફાઈ માટે મુખ્યમંત્રી રેખા ગુપ્તા સરકારે એક મોટું પગલું ભર્યું છે. આ પહેલ હેઠળ, યમુના અને તેમાં પડતા ગંદા નાળાઓનું નિરીક્ષણ કરવા માટે રાજધાનીમાં 32 રીઅલ ટાઇમ વોટર ક્વોલિટી મોનિટરિંગ સ્ટેશન સ્થાપિત કરવામાં આવશે. જેથી ગંદા પાણીને યમુનામાં પડતું અટકાવી શકાય.
રાષ્ટ્રીય રાજધાની માટે પ્રસ્તાવિત 32 રીઅલ ટાઇમ વોટર ક્વોલિટી મોનિટરિંગ સ્ટેશનોમાંથી, 10 સ્ટેશન યમુના નદી પર અને 22 સ્ટેશન દિલ્હીના મુખ્ય નાળાઓ પર સ્થાપિત કરવામાં આવશે. આ બધા સ્ટેશનો પાણીની ગુણવત્તાનું સતત નિરીક્ષણ કરશે અને તેમનો ડેટા સીધો દિલ્હી પ્રદૂષણ નિયંત્રણ સમિતિ (DPCC) ના સર્વર પર મોકલવામાં આવશે.
દિલ્હી સરકાર આ પ્રોજેક્ટ પર લગભગ 22 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરશે. આ ટેકનોલોજી દ્વારા, પાણીમાં કયા પ્રદૂષક તત્વો હાજર છે અને તેમનું પ્રમાણ કેટલું છે તે જાણી શકાશે.
આ તત્વોની ચકાસણી રીઅલ ટાઇમ વોટર ક્વોલિટી મોનિટરિંગ સ્ટેશન પરથી કરવામાં આવશે.
દિલ્હીમાં રીઅલ ટાઇમ વોટર ક્વોલિટી મોનિટરિંગ સ્ટેશનો સ્થાપિત કરવાથી BOD (જૈવિક ઓક્સિજન માંગ), COD (રાસાયણિક ઓક્સિજન માંગ), TSS (કુલ સસ્પેન્ડેડ સોલિડ્સ), નાઇટ્રોજન, ફોસ્ફરસ અને એમોનિયાનું પ્રમાણ શોધવામાં મદદ મળશે.
સ્ટેશનો ક્યાં સ્થિત હશે?
યમુના નદી પર પલ્લા, ISBT બ્રિજ, ITO બ્રિજ, નિઝામુદ્દીન બ્રિજ, ઓખલા બેરેજ અને અન્ય સ્થળો. આ ઉપરાંત, અન્ય મુખ્ય નાળાઓમાં નજફગઢ, મેટકાફ હાઉસ, ખૈબર પાસ, સ્વીપર કોલોની વગેરેનો સમાવેશ થાય છે. સરહદી નાળાઓમાં સિંધુ બોર્ડર (સોનીપત), બહાદુરગઢ, શાહદરા, સાહિબાબાદ અને બાંઠિયાનો સમાવેશ થાય છે.
દિલ્હી સરકારનું કહેવું છે કે આ બધા સ્ટેશનો 2025 ના અંત સુધીમાં કાર્યરત થવાનું શરૂ કરશે. ટેન્ડર પ્રક્રિયા પહેલાથી જ શરૂ થઈ ગઈ છે. આ નિર્ણયથી યમુનાની સફાઈમાં ઘણી મદદ મળશે તેવી અપેક્ષા છે. દિલ્હીવાસીઓને સ્વચ્છ અને પ્રદૂષણમુક્ત યમુના જોવા મળશે.
યમુના નદીની સફાઈ દાયકાઓથી દિલ્હી સરકાર માટે એક મોટો પડકાર રહ્યો છે. દિલ્હી એનસીઆરના ગંદા નાળાઓ દ્વારા ગંદુ પાણી યમુના સુધી પહોંચે છે, તેથી અત્યાર સુધી તેને સાફ કરવું શક્ય બન્યું નથી. આને ધ્યાનમાં રાખીને, દિલ્હી સરકારે 32 સ્થળોએ રિયલ ટાઇમ વોટર ક્વોલિટી મોનિટરિંગ સ્ટેશનો સ્થાપિત કરવાનો નિર્ણય લીધો છે.
