વર્ષ 2024માં ઓનલાઈન છેતરપિંડીના કેસોમાં વધારો થયો છે અને સાયબર ગુનેગારો તેમની નવી યુક્તિઓ વડે લોકોને છેતરવાની કોઈ તક છોડતા નથી. આમાંના કેટલાક કૌભાંડો એટલા જટિલ છે કે સામાન્ય લોકો સરળતાથી તેમની જાળમાં આવી જાય છે. આ છેતરપિંડીના કેસોમાં લોકો માત્ર પૈસા જ ગુમાવી રહ્યાં નથી, પરંતુ તેમનો અંગત ડેટા પણ ચોરાઈ રહ્યો છે, જે તેનાથી પણ મોટી સમસ્યાઓ ઊભી કરી રહ્યો છે. આવો જાણીએ કૌભાંડની કેટલીક એવી રીતો વિશે જેની આગામી વર્ષમાં ખાસ કાળજી લેવી પડશે.
ડિજિટલ ધરપકડ
ડિજિટલ ધરપકડપહેલા ‘ડિજિટલ અરેસ્ટ’ કૌભાંડની વાત કરીએ. આ સાયબર છેતરપિંડીનો એક પ્રકાર છે, જે હવે ખૂબ સામાન્ય બની ગયો છે. આ કૌભાંડમાં ગુનેગારો સરકારી વિભાગના અધિકારીઓ હોવાનો ઢોંગ કરીને લોકોને ડરાવી-ધમકાવતા હોય છે. તેઓ દાવો કરે છે કે વ્યક્તિ વિરુદ્ધ કેસ નોંધવામાં આવ્યો છે અને તેના સમાધાન માટે પૈસા તાત્કાલિક ટ્રાન્સફર કરવાની જરૂર છે. આવા કિસ્સાઓમાં, લોકો ઘણીવાર ગભરાઈ જાય છે અને પૈસા મોકલે છે, પરંતુ આ સંપૂર્ણપણે ખોટું છે. વાસ્તવમાં, કોઈપણ સરકારી વિભાગ ઓનલાઈન પૈસા માંગતો નથી કે વીડિયો કોલ દ્વારા કોઈની પૂછપરછ કરતું નથી. આવા કિસ્સાઓમાં, જો તમે પણ શિકાર બનશો, તો તમે તરત જ 1920 પર ફરિયાદ નોંધાવી શકો છો.
આ વર્ષે એઆઈ વોઈસ સ્કેમના પણ ઘણા કિસ્સા પ્રકાશમાં આવ્યા છે. આમાં, સ્કેમર્સ આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI) ની મદદથી તમારા અવાજની નકલ કરે છે અને તમારા મિત્રો અથવા પરિવારને ફોન કરીને પૈસા પડાવવાનો પ્રયાસ કરે છે. આ માટે તેઓ તમારા અવાજના રેકોર્ડિંગનો ઉપયોગ કરે છે, જેનાથી તેમનો ખોટો દાવો સાચો લાગે છે. આવા કિસ્સાઓથી બચવાનો શ્રેષ્ઠ ઉપાય એ છે કે જે નંબર પરથી કોલ આવ્યો હોય તેને તરત જ બ્લોક કરી દો અને સાયબર સેલને ફરિયાદ કરો.
રોકાણ કૌભાંડ
આ ઉપરાંત ‘ઇન્વેસ્ટમેન્ટ સ્કેમ’ના કેસોમાં પણ નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. આ કૌભાંડમાં લોકોને ક્રિપ્ટોકરન્સી અને શેરબજારના બનાવટી પ્રોજેક્ટ્સની લાલચ આપવામાં આવે છે. સ્કેમર્સ સોશિયલ મીડિયા દ્વારા લોકોને છેતરે છે અને તેમને રોકાણ કરવા પ્રેરિત કરે છે. બાદમાં લોકો આ યોજનાઓમાં રોકાણ કરે છે, પરંતુ ન તો તેમના પૈસા સુરક્ષિત રહે છે અને ન તો તેમને કોઈ પ્રકારનો લાભ મળે છે. જો તમે પણ સોશિયલ મીડિયા પર કોઈ રોકાણ સંબંધિત સ્કીમ જુઓ છો, તો પહેલા તેની સંપૂર્ણ તપાસ કરો અને નક્કર માહિતી વિના પૈસાનું રોકાણ ન કરો.
લગ્ન કાર્ડ કૌભાંડ
તે જ સમયે, લગ્નની સિઝનમાં “વોટ્સએપ વેડિંગ કાર્ડ કૌભાંડ” પણ વધ્યું છે. આ કૌભાંડમાં છેતરપિંડી કરનારાઓ વ્હોટ્સએપ પર એક વ્યક્તિને ડિજિટલ વેડિંગ કાર્ડ મોકલે છે. જ્યારે વ્યક્તિ આ કાર્ડ ખોલે છે, ત્યારે તેના ઉપકરણમાં એક માલવેર ડાઉનલોડ થાય છે, જે સ્કેમરના હાથમાં તેના ઉપકરણનો સંપૂર્ણ નિયંત્રણ આપે છે. આવા કિસ્સાઓ ટાળવા માટે, અજાણ્યા નંબરની કોઈપણ લિંક ક્યારેય ખોલો અને તે નંબરને તરત જ બ્લોક કરો.
