ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (GST) ના દરોનું પુનર્ગઠન કરવા માટે રચાયેલા રાજ્યોના મંત્રીઓના જૂથ (GoM) એ ગુરુવારે કેન્દ્ર સરકારના બે નવા પ્રસ્તાવોને મંજૂરી આપી. આ દરખાસ્તો હેઠળ, હાલના ચાર-સ્લેબ માળખાને બે સ્લેબમાં બદલીને 5% અને 18% કરવામાં આવશે. ઉપરાંત, 12% અને 28% ટેક્સ સ્લેબને નાબૂદ કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે. બિહારના નાયબ મુખ્યમંત્રી અને દર પુનર્ગઠન જૂથના સંયોજક સમ્રાટ ચૌધરીએ બેઠક બાદ જણાવ્યું હતું કે કેન્દ્ર સરકારના બંને પ્રસ્તાવોને દર પુનર્ગઠન પર રચાયેલા મંત્રીઓના જૂથ દ્વારા સ્વીકારવામાં આવ્યા છે.
લક્ઝરી અને ‘પાપની વસ્તુઓ’ પર 40% GST
ઉત્તર પ્રદેશના નાણામંત્રી સુરેશ કુમાર ખન્નાએ જણાવ્યું હતું કે કેન્દ્ર સરકારે અતિ-લક્ઝરી વસ્તુઓ અને ‘પાપની વસ્તુઓ’ (જેમ કે દારૂ, સિગારેટ, લક્ઝરી કાર વગેરે) પર 40% GST લાદવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. આ અંગે પશ્ચિમ બંગાળના નાણામંત્રી ચંદ્રિમા ભટ્ટાચાર્યએ સૂચન કર્યું હતું કે 40% કર ઉપરાંત વધારાનો સેસ (લેવી) લાદવામાં આવે, જેથી આ વસ્તુઓ પરનો વર્તમાન કર બોજ (28% + સેસ) જળવાઈ રહે. ભટ્ટાચાર્યએ એ પણ ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી કે કેન્દ્રના પ્રસ્તાવમાં નવા દરો લાગુ થયા પછી સરકાર કેટલી આવક ગુમાવશે તે જણાવવામાં આવ્યું નથી.
વર્તમાન GST દરો
ભારતમાં હાલમાં ચાર મુખ્ય GST ટેક્સ સ્લેબ લાગુ પડે છે: 5%, 12%, 18% અને 28%. રોજિંદા જરૂરિયાતની વસ્તુઓ પર સામાન્ય રીતે 0% અથવા 5% કર લાદવામાં આવે છે. લક્ઝરી વસ્તુઓ અને ‘પાપની વસ્તુઓ’ પર 28% + સેસ વિવિધ દરે કર લાદવામાં આવે છે.
આગળની પ્રક્રિયા શું હશે?
GoM ની આ ભલામણો હવે GST કાઉન્સિલને મોકલવામાં આવશે. કાઉન્સિલની મંજૂરી પછી જ આ ફેરફારો લાગુ કરવામાં આવશે. જો મંજૂરી મળી જાય, તો તે GST સિસ્ટમમાં અત્યાર સુધીનો સૌથી મોટો સુધારો માનવામાં આવશે. કર પ્રણાલીને વધુ સરળ અને પારદર્શક બનાવવાની દિશામાં આ પગલું મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે, જેનો લાભ ઉદ્યોગપતિઓ અને ગ્રાહકો બંનેને મળી શકે છે.
