જો તમને ક્યારેય સાઉદી અરેબિયા કે કોઈ ઇસ્લામિક દેશની હોટલમાં રોકાવાની તક મળી હોય, તો તમે રૂમની દિવાલ કે છત પર તીરનું પ્રતીક જોયું જ હશે. આ તીર દેખાવમાં નાનું હોઈ શકે છે, પરંતુ તેનું મહત્વ ખૂબ મોટું છે. આ કોઈ શણગારનો ભાગ નથી પણ એક ખાસ પ્રતીક છે, જે સાઉદી અરેબિયાના મક્કામાં સ્થિત કાબા સાથે સીધો જોડાયેલો છે.
આ તીર શા માટે વપરાય છે?
ઇસ્લામમાં નમાઝ (પૂજા) એક ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ફરજ છે, જે દિવસમાં પાંચ વખત પઠન કરવામાં આવે છે. પરંતુ નમાઝ પઢવા માટે એક ખાસ નિયમ છે – તે હંમેશા કાબા તરફ જ અદા કરવામાં આવે છે. કાબા એ ઇસ્લામનું સૌથી પવિત્ર સ્થળ છે, જે સાઉદી અરેબિયાના મક્કા શહેરમાં આવેલું છે. જ્યારે દુનિયાના કોઈપણ ભાગમાં મુસ્લિમો નમાઝ પઢે છે, ત્યારે તેમનું મુખ કાબા તરફ હોય છે.
હવે વિચારો, જો કોઈ મુસ્લિમ નવા શહેર કે હોટેલમાં રોકાઈ રહ્યો હોય, તો તેને કેવી રીતે ખબર પડશે કે કાબા કઈ દિશામાં છે? આ જ કારણ છે કે આ તીર હોટલના રૂમમાં મૂકવામાં આવે છે, જેથી મુસાફરો કોઈપણ સમસ્યા વિના કિબલા એટલે કે કાબાની દિશા જાણી શકે.
દરેક હોટલની દિશા અલગ અલગ કેમ હોય છે?
કાબાની દિશા દરેક જગ્યાએ અલગ અલગ હોય છે. મક્કામાં હાજર લોકો સીધા કાબા તરફ નમાજ પઢી શકે છે, પરંતુ જો કોઈ સાઉદી અરેબિયા, દુબઈ, તુર્કી અથવા ભારત જેવા દૂરના દેશમાં હોય, તો તેને કાબાની દિશા જાણવાની જરૂર છે.
એટલા માટે હોટેલ મેનેજમેન્ટ દરેક રૂમમાં આ તીરનું ચિહ્ન સ્થાપિત કરે છે જેથી સાચી દિશા વિશે માહિતી મળી શકે. આ નિશાન સામાન્ય રીતે રૂમની છત અથવા દિવાલ પર હોય છે, જેથી લોકો તેને સરળતાથી જોઈ શકે અને યોગ્ય દિશામાં પ્રાર્થના કરી શકે.
શું આવું ફક્ત હોટલોમાં જ થાય છે?
ના, તે ફક્ત હોટલ પૂરતું મર્યાદિત નથી. ઘણા ઇસ્લામિક દેશોમાં, એરપોર્ટ, શોપિંગ મોલ, ઓફિસો અને ટ્રેનો અને વિમાનોમાં પણ કિબલાની દિશા દર્શાવતા બોર્ડ હોય છે. ઘણી આધુનિક હોટલોમાં હવે ડિજિટલ સ્ક્રીનો પણ છે જે કાબાની દિશા દર્શાવે છે.
મક્કા જનારાઓ માટે આ કેમ મહત્વનું છે?
દર વર્ષે લાખો મુસ્લિમો હજ અને ઉમરાહ કરવા માટે મક્કા જાય છે. આમાંના ઘણા લોકો વિશ્વના વિવિધ દેશોમાંથી આવે છે અને તેમને દરેક નવી જગ્યાએ કાબાની દિશા ઓળખવામાં મુશ્કેલી પડી શકે છે. આ જ કારણ છે કે સાઉદી અરેબિયાની લગભગ બધી હોટલોમાં આ તીર હાજર છે, જેથી હજયાત્રીઓ સરળતાથી તેમની નમાઝ અદા કરી શકે.
